Een grote groep is nu in de kas volop aan het oogsten. Hierbij wat tips om de groenten te bewaren.
Oogst je groenten en bewaar ze op een goede manier. Vries ze in of bewaar in een schuur of kelder. Groenten inleggen in zout, zuur of melkzuurbacteriën kan ook.
Groenten oogsten
Bij sommige planten betekent oogsten dat je de hele plant uit de grond trekt zoals uien, bieten, rapen en knollen. Bij andere gewassen snijd je de krop of kool af: kropsla, andijvie, sluitkolen. Bij snijsla, pluksla, postelein, Nieuw-Zeelandse spinazie, peterselie, bieslook enzovoorts oogst je een gedeelte van het blad, waarna de plant vrolijk doorgroeit en je later opnieuw oogst. Van vruchtgroenten zoals tomaten, aubergines en courgettes, oogst je de rijpe vruchten.
Groenten bewaren
Vooral bladgroenten blijven na de oogst niet lang goed. Ook in de koelkast is de houdbaarheid maar een paar dagen. Wortels en peulvruchten kan je beter bewaren. Laat uien goed drogen en vlecht ze aan elkaar. Leuk zo’n hangende tros en knip er af wat je nodig hebt. Uien los in een netje of oude panty bewaren kan ook. Winter- en andere wortels, pastinaken, knolpeterselie enzovoorts bewaar je het beste in een kist met scherp zand. Laat de grond die aan de wortels kleeft gewoon zitten, niet schoonspoelen.
Groenten invriezen
Veel groenten zijn uitstekend in te vriezen. Dat is de meest toegepaste bewaarmethode. Door invriezen gaat de kwaliteit van groenten niet achteruit. Sommige groenten moet je eerst blancheren voor je ze invriest. Breng water aan de kook en doe de groenten daar korte tijd in. Koel ze snel af, doe de groenten in diepvrieszakken en in de vriezer. Hoe sneller je invriest, hoe beter de kwaliteit van de producten blijft. Vitaminen blijven dan voor het grootste deel behouden. Je kan de ingevroren groeten een jaar bewaren. De volgende groenten kan je goed invriezen:
Andijvie
Was andijvie goed. Laat het uitlekken, snijd overdwars in reepjes, blancheer 2 minuten en vries in.
Asperges
Was, schil en snijd de scheuten in stukken. Blancheer dunne asperges 2 minuten, middel dikke asperges 3 minuten, dikke 4 minuten. Houd de topjes apart, die blancheer je 1 minuut korter. Vries ze in.
Bloemkool
Snij de kool tot roosjes, gooi de hartstronk weg. Zet de roosjes 30 minuten in zout water, spoel ze goed af. Blancheer de roosjes 3 minuten in kokend water en vries ze in.
Boerenkool
Ontdoe het blad van nerven en was ze. Blancheer de kool 2 minuten, laat het afkoelen en snijd het fijn. Verdeel de kool in porties en vries het in.
Knolselderij
Schil, was en snijd de knollen in reepjes of blokjes. Blancheer ze 5 minuten en vries de knol meteen in.
Koolsoorten
Verwijder aangetast of vervuild blad. Was en snijd de kool fijn. Blancheer de kool 2 minuten en vries het in.
Koolrabi
Gebruik verse, jonge knollen. Was, schil en snijd het in stukken. Blancheer de koolrabi 3 minuten en vries het in.
Prei
Snijd aangetast en vervuild blad weg. Was de prei en snijd het grof of fijn. Blancheer groffe stukken 3 minuten, kleinere stukken 1,5 minuut en vries meteen in.
Snijbonen/sperziebonen
Gebruik alleen jonge, knapperige bonen. Haal de bonen af, was, snijd of breek ze. Blancheer de bonen 2 minuten en vries in.
Spinaziesoorten
Maak spinazie goed schoon. Blancheer het 2 minuten, laat het uitlekken, hak of snijd fijn en vries in.
Zomerworteltjes/peentjes
Was, schrap of spoel de wortels schoon. Snijd dikke wortels zo nodig door en blancheer ze 3 minuten. Vries ze in.
Groenten die niet geschikt zijn om in te vriezen:
• Knoflook
• Paprika
• Rucola
• Slasoorten
• Spaanse pepers
• Tomaten
• Uien
In blokjes invriezen
Kruiden, eetbare bloemen en dergelijke kan je fijn gesneden ook in ijsblokjes invriezen. Gebruik die bij de bereiding van gerechten en als kruidige, kleurrijke koeling in drankjes. Bewaar zo verse bieslook of fijn gesneden viooltjes als kleurig (ijs)blokje in een zomers drankje. Was de producten, snij ze zo fijn dat ze in de cellen van een ijsblokjeshouder passen, vul aan met water en vries het in.
Schuur of kelder
Veel groentesoorten bewaar je het beste, vrij lang in een luchtige en droge ruimte zoals een schuur of kelder. Dat geldt zeker voor aardappels, schorseneren, pastinaken, winterwortels, rode bieten, knollen, rapen, koolrabi enzovoorts. Haal het overtollige loof eraf, leg de groenten (per soort apart) in kistjes en dek af met zand. Ook allerlei soorten uien, knoflook en droge bonen bewaar je prima in een vorstvrije schuur. Voorkom muizen, te veel licht en een te hoge temperatuur.
Aardappelen bewaren
Bewaar aardappels altijd koel, donker en vorstvrij. In het licht worden ze groen, oneetbaar en spruiten ze snel. Strooi antispruitpoeder om dat te voorkomen. Nadeel van dit groeiremmende middel is dat de schillen niet op de composthoop mogen. Gebruik daarom liever een grote kist of mand en bekleed die vanbinnen met stro. Een mand ventileert al genoeg, boor in een kist gaten of zorg voor kieren tussen de planken voor ventilatie.
Anders bewaren
Melkzuurbacteriën
Witte kool wordt met melkzuurbacteriën zuurkool. Bij dit proces maken melkzuurbacteriën de kool zacht en zuur. De smaak hangt af van de bacteriestam die het werk doet. Het Duitse ‘Sauerkraut’ smaakt heel anders (veel zachter) dan de Nederlandse zuurkool of de Franse ‘Choucroute’.
Inleggen in zout of zuur
Groenten, met kruiden voor de smaak, worden ingelegd in zuur of zout. Voordat de groenten in zuur worden ingemaakt worden ze eerst ‘gepekeld’. Het wordt in een zoutoplossing gelegd, dat het vochtgehalte naar beneden brengt. Zout verlaagt de hoeveelheid vrije watermoleculen in de groenten. Bacteriën die voedsel laten bederven, hebben water nodig om te vermenigvuldigen. Resultaat: de groenten bederven niet. Vroeger werd ook vlees in zout ingelegd en bewaard. Het zuur (azijn) brengt de zuurgraad van het voedsel zo ver omlaag, dat bacteriën er zich niet goed vermenigvuldigen. Ook dat conserveert dus.